خدایا آن ده که آن به
فان مع العسر یسرا ان مع العسر یسرا ( قران کریم آیه5-6 انشراح)
<<به یقین بعد هر سختی آسانی وجودارد مسلمابعد هر سختی آسانی است.>>
امام علی (ع)انتظروا الفرج ولاتیاسوا من روح الله.
درانتظار فرج باشید واز رحمت خدانومید نشوید.
ازآن زمان که فکندندچراغ را بنیاد دری نبست زمانه که دیگری نگشاد
امام صادق (ع) هرگاه حضرت قایم (ع)به پا خیزد هیچ سرزمینی باقی نماند مگر اینکه گواهی به لااله الاالله و محمد رسول الله (ص) در آن فراگیر شود.
سعدی علیه رحمه در گلستان پنین حکایت کند .
یکی را از بزرگان ائمه،پسری وفات یافت . پرسیدندکه :
بر صندوق گورش په بنویسیم؟گفت: آیات مجید را عزت وشرف بیش از آن است که رواباشد بر چنین جاهایی نوشتن که به روزگار سوده (سائیده)گردد وخلایق بر او گذرندوسگان براوشاشند.اگر به ضرورت چیزی همی نویسنداین بیت کافی است:
وه که هرگه که سبزه در بستان بدمیدی،چه خوش شدی دل من
بگذرایدوست تابوقت بهار سبزه بینی دمیده بر گل من
بسم رب الشهداء
سالگرد شهید چمران یادآور مردانگی ، گذشت ، ایثار ، پرواز تا بی نهایت ، ازدنیا گذشتن وبه خدارسیدن یادشان گرامی و راهشان پر رهروباد
بنام او که ،هرچه هست از اوست .
آیا یارانه های پرداختی دولت عدالت را موجب میشود ؟
اساسا پرداخت یارانه توسط دولتها، به منظور تنظیم قدرت خرید بخشهای کم درآمد ومتوسط به پایین
جامعه،ویاحمایت ازتولیدات اشتغالزای داخلی دربرابر محصولات ارزانتر خارجی، انجام می شود.
بنا بر این دو فرض بایستی یارانه های پرداختی هم بتواند این دومنظور را محقق نماید والا بی اثر ویا در بعضی موارد معکوس عمل میکند.
اول باید دید یارانه بیشتر به چه اقلامی پرداخت میشود.؟
1- اقلام خوراکی عمومی مانند ،نان – روغن – قند وشکر – گوشت وارداتی و...
2 - اقلام کشاورزی مانند ، بذرهای تحویلی به کشاورزان - سموم – خدمات ترویجی – برق وآب
کشاورزی وبعضی صنایع کشاورزی وکودهای شیمیایی و...
3- بنزین و گازویل برای مصارف عمومی و مصارف خصوصی .
4- حمایت از صادرات ومحصولات صنعتی واشتغالزای داخلی برای افزایش قدرت رقابت در بازارهای
خارجی
5- برای خدمات درمانی و تامین سلامت جامعه ودارو .
6- به شهرداریهای شهرها ی کم جمعیت در قالب کمکهای دولت .
7- موارد متنوع دیگر که در حوصله این نوشتار نیست.
دوم آیا میتوان همه موارد بالا را نقدا پرداخت نمود.؟
بعضی ازموارد را بنظر میرسد نمیتوان بصورت نقد پرداخت نمود، ازجمله بندهای 2و4و5و6و
بندهای که مصرف کننده نهایی اقشار کم درآمد یا شاغلین دربخشهای کارگری وکشاورزی هستند . حتی حمایت از صنایعی که بخش زیادی از اشتغال جامعه را بعده دارند. چرا که تمرکز این یارانه ها میتواند کارسازباشد ، نه توزیع جزء آنها، اما حتما باید نظارت وکنترل پرداخت بگونه ای باشد که اثربخشی
مورد نظرمحقق شود و امکان سند سازی وسوء استفاده ازبین برود.
بعضی اقلام حتما بایستی ساماندهی مناسبی در توزیع داشته باشد تا اهداف مورد نظر محقق شود.
ازجمله ردیف 3 وبرخی موارد دیگر که در حال حاضر نتیجه عکس دارد. بطوری که از یارانه فعلی
هرکس بر خوردارتر است ،از یارانه بیشتری استفاده میکند. هرکس ماشین بیشتر،یا مسافرت بیشتر با
خودرو شخصی انجام میدهد سهم بیشتری را به خود اختصاص میدهد و اقشار کم درآمد سهم کمتری به
خود اختصاص میدهد . پس یارانه به افراد با درامد بالا پرداخت میشود .
با چه مکانیزمی پرداخت انجام شود.؟
هرچند دو دهه است که موضوع ارایه شماره ملی و کارت ملی به افراد ایرانی مطرح وبرای عده
زیادی اشتغال ایجاد نموده،وصدهامیلیاردتومان هزینه آن شده وهنوز به سامان نرسیده ! اما با گسترس
و کامل شدن شماره ملی و ایجاد بستر لازم برای بانکداری الکترونیک وارتباطات بانکی وپولی افراد
جامعه در بستر بانکداری جدید با شناسایی افراد باشماره ملی وامضاء الکترونیکی وتصویر امضاء برای
اطمینان بیشتر وافتتاح یک شماره حساب در یک بانک خاص ( ترجیحا دولتی )برای هر نفر همراه با اعطاء
شماره ملی فرد به آسانی امکان پذیر خواهد بود. وسهم سرانه هر فرد به حساب خودش واریز شود.
اما به این نکته باید توجه داشت که دولت ازاین راه به قطع یارانه ها نیندیشد ،ووقتی یارانه قطع شد و
قیمتها ازاد شد دولت هم یارانه را نپردازد،مانند سابقه بدی که در زمان ازاد سازی قیمت مرغ اتفاق افتاد
ویارانه هم قطع شد.
خلاصه این که:
اگر این اتفاق بیفتاد هم عدالت رعایت شده ، هم سرمایه نسلهای آتی را نسل فعلی مصرف نکرده،
وهم عدالت رعایت شده، وهم میتواند محملی باشد برای افراد زیر 18سال (سن قانونی برداشت از حساب بانکی )
که با رسیدن به سن قانونی یک حداقل سرمایه برای شروع یک کار را دارند. واین هم شاید سبب
شود فرهنگ پس انداز در جامعه رواج پیداکند .
التماس دعا - داودآبادی
چرا تقاضای مشتریان بانکها در سپرده گذاری ومقررات بانکها تغییر کرده است ؟
در نظام بانکداری بدون ربای ایران طی سالهای بعداز انقلاب همواره سپردههای بلند مدت مورد توجه نظام بانکی بوده است وبه دلیل ثبات بالا وامکان برنامه ریزی بیشتر برای اعطاءتسهیلات را برای بانکها فراهم
مینمود. واز طرفی بدلیل رسوب زمانی زیاد مورد توجه مشتریان بانکها کمتر قرار میگرفت .
ولی ازطرف دیگر سپردهای کوتاه مدت یا روز شمار شامل سودهای کمتر ازنصف سودهای بلند مدت
قرار میگرفت (7%).
دربرسی انجام شده نشان میدهد ازسال 84 بمرور سهم سپره کوتاه مدت ازنظرمیزان افزایش داشته واین بدلیل
افزایش سهم سود این سپردهها نزد سیستم بانکی بوده (تا 16%)و بلعکس سهم سپردهای بلند مدت ازنظر حجم
کاهش یافته ،هرچند درصد سود آنها کاهش نیافته ولی افزایش هم نداشته است ؟
نتیجه ساده این است که :
مشتریا بانکها بدلیل نقد شوندگی سریع تمایل دارند که سپرده کوتاه مدت را داشته باشند ،
تاسپرده بلن مدتی که 3یا4%افزایش سود دارد.
نتیجه دیگری که میتوان تصور نمود اینکه در نظام اقتصادی و بانکی نابسامانی و اشکال
واضحی وجود دارد که بایستی سریعان درمان شود والا بحران ساز است.
موضوعات قابل توجه که بهاین موضوع دامن زده است میتواند موارد ذیل باشد .
- وامهایی که به عنوان خود اشتغالی وطرحهای زود بازده پرداخت شده ولی در محل
درخواست مصرف نشده وبه موضوعات دلالی وازجمله سپرده گذاری مجدد در بانکهایی
که سود بیشتری میدهند سپرده گذاری شده واز محل سود اقساط آن پرداخت میشود.
- وامهایی که به طرحهای صنعتی اشتغالزا پرداخت شده ولی در محلهای دیگر بکار گرفته
شده ودر نتیجه نه اشتغالی ایجاشده ونه طرحی اجرا شده ؟
- عدم نظارت بانکها به موضوع وامهای پرداختی ، نفوذ افراد رانتخوار که همیشه ازیک
حمایت غیر رسمی واطمینان برخوردار هستند.
-عدم توانایی جذب بازار در امر سرمایه گذاری ثابت وبلند مدت وتلقی اشتباه در تزریق
نقدینگی به بازاردر نتیجه ورود این پولها به بازار تضمینی مسکن ومشکلات ...؟
- ریسک زیاد بازار تولید ، ریسک بازار کار واشتغال وتغییرات زیاد مقررات ، تعطیلات
زیاد وبدون برنامه ، گرانی خدمات دولتی ، وقیمت تمام شده زیاد محصولات و عدم توانایی
در رقابت با بازارهای مشابه و..
خداکند که مسئولین امر اعم از مجریان و سیاستگذاران و برنامه ریزان و... کمتر حرف بزنند
و بیشتر عمل کنند و مشکلات مردم را واقعی بدانند وهمه اطرافیان خود را عقل کل ندانند و
برای رضای خدا و قدر دانی از مردم از نظرات دیگران استفاده کنند .شاید مشکل بهتر حل
شود.
والسلام علی من اتبع الهدا داوودآبادی
